Της Ani Udzilauri
Η Πρεσβεία της Γεωργίας στην Ελληνική Δημοκρατία διοργάνωσε την Παρασκευή, 10 Μαΐου 2024 την παρουσίαση του βιβλίου «Εύλαλα Μάρμαρα» – Επεισόδια από την Ιστορία των Ελληνογεωργιανών Σχέσεων τον 19ο-20ο αιώνα, των ελληνιστριών Medea Abulashvili και Eka Tchkoidze, σε μετάφραση από τα γεωργιανά στα ελληνικά των ελληνιστριών Anina Gogokhia και Ani Udzilauri. Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Webster Αθηνών.
Η βιβλιοπαρουσίαση άνοιξε με τον χαιρετισμό του Επιτετραμμένου της Γεωργίας στην Ελληνική Δημοκρατία κύριου David Jalagania. Ο Γεωργιανός διπλωμάτης ευχαρίστησε τις ομιλήτριες και τους καλεσμένους για την παρουσία τους στην εκδήλωση. Δήλωσε ότι το βιβλίο «Εύλαλα Μάρμαρα» είναι ένα έργο – προσκύνημα στις προαιώνιες σχέσεις της Ελλάδος με τη Γεωργία. Ο κύριος David Jalagania ανέφερε ότι στις 26 Μαΐου η Γεωργία γιορτάζει την Εθνική της Επέτειο και με τη συγκεκριμένη βιβλιοπαρουσίαση η Πρεσβεία αποφάσισε την έναρξη του κύκλου των εορταστικών εκδηλώσεων αφιερωμένων στην ημέρα της ανεξαρτησίας της Γεωργίας.
Η Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Webster, καθηγήτρια Σουζάνα Μιχαϊλίδη, γεννημένη και μεγαλωμένη στη Γεωργία, επίσης χαιρέτησε το ακροατήριο και δήλωσε ότι ήταν μεγάλη της χαρά να φιλοξενήσει στο Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου μια τόσο σημαντική εκδήλωση.
Για το βιβλίο “Εύλαλα Μάρμαρα” μίλησε επίσης η Διδάκτωρ Φιλολογίας, μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, της Εταιρίας Συγγραφέων, της Ένωσης Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου, Μουσικής και Χορού και της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Μελετών, κυρία Ανθούλα Δανιήλ.
Αποσπάσματα από την ομιλία της κας Ανθούλας Δανιήλ:
«Το βιβλίο με τον πολύ εύστοχο τίτλο Εύλαλα μάρμαρα που περιέχει επεισόδια από την Ιστορία των Ελληνογεωργιανών σχέσεων (19ος -20ός αιώνας) και επομένως, με ειδικό ενδιαφέρον για μάς τους Έλληνες και τους φίλους Γεωργιανούς, ήρθε για να μας θυμίσει τις μακρόχρονες σχέσεις της Ελλάδας με τη Γεωργία. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Το Μέλλον, 2023, αφού μεταφράστηκε στα ελληνικά από την Άνι Ουτζιλάουρι και Ανίνα Γκογκόχια, με μεγάλη ευαισθησία και ευσυνειδησία. Την έκδοση υποστήριξε το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, το Ινστιτούτο Κλασικών και Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Κρατικού Πανεπιστημίου Ι. Javakhishivili της Τιφλίδας.
Οι συγγραφείς αφιερώνουν την έκδοση στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και στα 30 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του γεωργιανού κράτους.
Το βιβλίο είναι ένα δώρο, γεμάτο από ιστορία, πολιτισμό, ανθρώπινες σχέσεις, ιστορικές περιπέτειες, φόρος τιμής στους δύο λαούς, για τους αγώνες και τις θυσίες τους, την αγάπη και την αλληλοεκτίμηση, την κατανόηση και την αλληλεγγύη.»
Η κ. Δανιήλ αναφέρθηκε και σχολίασε αρκετά υποκεφάλαια του βιβλίου, θα σταθούμε σε δύο.
«Με μεγάλο ενδιαφέρον διαβάζουμε ένα επεισόδιο ελληνογεωργιανής φιλίας μεταξύ του Έλληνα αξιωματικού Ευαγγελίδη, ο οποίος διατάχτηκε να πάρει πολιτικούς κρατουμένους με μια φελούκα, να τους πνίξει και να αφήσει να φανεί ότι ήταν ατύχημα. Ο Ευαγγελίδης δεν το έκανε, απείλησε μάλιστα, και πραγματοποίησε την απειλή του, με δημοσίευση στον τύπο. Για τον λόγο αυτό κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του. Το επεισόδιο αναφέρει στα απομνημονεύματα του ο «ύποπτος αξιωματικός», ο άνθρωπος με το «θλιμμένο χαμόγελο», ο «υπερασπιστής των αδικημένων», o γνωστός συγγραφέας David Kldiashvili.»
«Το γνωστό μας Χρυσόμαλλο δέρας έγινε τίτλος περιοδικού των αντιφρονούντων, γιατί η λέξη «δέρας» στα γεωργιανά σημαίνει σύννεφα που φέρνουν βροχή μετά τη λειψυδρία. Όσο για την Αργοναυτική εκστρατεία έγινε ταινία και μιούζικαλ που παίχτηκε πάνω από 92 φορές.»
Η Μήδεια Αμπουλασβίλι και η Εκα Τσκόιτζε έκλεισαν το βιβλίο τους με τον έπαινο στην Ελλάδα του Valerian Junheli. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι πως οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στις δύο συγγραφείς για την αγάπη τους προς τη χώρα μας και να τους υπενθυμίσουμε ότι ποτέ δεν ξεχάσαμε τις ωραίες στιγμές των συνεδρίων μας στην όμορφη Γεωργία.
Να επαναλάβουμε ότι η αφήγηση είναι γεμάτη συγκίνηση, τεκμηριωμένη με φωτογραφικό υλικό και στηριγμένη σε πλούσια βιβλιογραφία. Ας ευχηθούμε να γιορτάσουμε πολλές επετείους ιστορικής και πολιτικής ηρεμίας, αλλά και ατέρμονης αγάπης ανάμεσα στους λαούς μας.
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Κρατικού Πανεπιστημίου Τυφλίδας ΙΛΙΑ, μια εκ των συγγραφέων του βιβλίου, κυρια Eka Tchkoidze στην ομιλία της έδωσε έμφαση και επικεντρώθηκε στον τίτλο, ο οποίος προέρχεται από το ημερολόγιο του Βαλεριάν Τζουγέλι. Το απόσπασμα το οποίο αφορά την Ελλάδα παρατίθεται στο τελευταίο τμήμα του βιβλίου ως «Αντί Επιλόγου». Το τμήμα αυτό είναι αφιερωμένο στη πρόσφατη γεωργιανή ιστορία, τις πληγές της χώρας από τη σοβιετική κατάκτηση, την ιστορία του ήρωα Valerian Τζουγέλι, την Οκτωβριανή Επανάσταση, την επί 117 χρόνια κατοχή της χώρας από την τσαρική Ρωσία, τις πρώτες εκλογές και, τέλος, την ήττα της Γεωργίας από τη Σοβιετική Ένωση στις 25 Φεβρουαρίου 1921. Η Γαλλία ήταν η χώρα που έδωσε πολιτικό άσυλο στα μέλη της κυβέρνησης. Δραματικό, γεμάτο ένταση είναι το Ημερολόγιο του Τζουγέλι, το ταξίδι του με το πλοίο «Πατρίς» για να οργανώσει ξεσηκωμό για την ελευθερία, η οποία όμως χρειάστηκε μερικές δεκαετίες για να έρθει.
Αν και η εν λόγω επανάσταση που έλαβε χώρα πριν από ακριβώς 100 χρόνια, ηττήθηκε και ο ίδιος ο Βαλίκο Τζουγέλι εκτελέστηκε μαζί με τους ομοϊδεάτες του, η ελευθερία της Γεωργίας ήρθε μερικές δεκαετίες μετά, που σημαίνει ότι όλοι αυτοί οι ήρωες νιώθουν δικαιωμένοι. Το φως της Ακρόπολης φώτισε τον αγώνα τους και θα φωτίζει όλους τους αγώνες για ελευθερία όσο υπάρχει αυτός ο πλανήτης.
Η ελληνίστρια Ani Udzilauri, μια εκ των μεταφραστριών του βιβλίου στα ελληνικά, στην ομιλία της εστίασε στην υποδοχή των Γεωργιανών δοκίμων από τη γνωστή Σχολή Ευελπίδων το έτος 1921.
Το 1921, όταν η Ελλάδα γιόρταζε τα εκατό χρόνια της ανεξαρτησίας της, η Γεωργία βρέθηκε στα δίχτυα της Σοβιετικής Ρωσικής Ένωσης. Η ηττημένη γεωργιανή κυβέρνηση από την επίθεση των Μπολσεβίκων, πρότεινε στους Γεωργιανούς δοκίμους που επιβίωσαν από τη μάχη, να μεταναστεύσουν και τους υποσχέθηκε να τους τοποθετήσει σε ευρωπαϊκές στρατιωτικές σχολές. Υπήρχε η ελπίδα ότι κατά την επιστροφή τους το κράτος θα είχε έτοιμο πεπειραμένο αριθμό αξιωματικών. Εκείνη την εποχή η Γαλλία δεχόταν πέντε φοιτητές, η Ελλάδα δεκατρείς και η Πολωνία όλους τους υπόλοιπους. Ο στρατηγός Alexandre Chkheidze, ο τελευταίος Διοικητής της Γεωργιανής Στρατιωτικής Σχολής διευθετούσε το ζήτημα του διορισμού των νέων.
Η διοίκηση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων της Αθήνας καθώς και οι φοιτητές της υποδέχτηκαν με ιδιαίτερα σέβη τους ηττημένους Γεωργιανούς δόκιμους, που είχαν καταπονηθεί από τους χαμένους αγώνες, την πείνα και την απώλεια δικών τους ανθρώπων. Η Ανι Ουτζιλάουρι στην ομιλία της παρέθεσε και τα αποσπάσματα από τον πολύ συγκινητικό χαιρετισμό του Διοικητή της Σχολής Ευελπίδων προς τους Γεωργιανούς Δόκιμους. Αναφέρθηκε ότι την ίδια περίοδο που η Ελλάδα είχε ήδη εμπλακεί σε πόλεμο, ο οποίος απαιτούσε μεγάλα κονδύλια, η υποδοχή των Γεωργιανών φοιτητών ήταν μια ιδιαίτερη χειρονομία από την πλευρά του Ελληνικού Κράτους.
Ένας από τους αγωνιστές της μάχης του Kojori-Tabakhmela, ένας Γεωργιανός δόκιμος ο Nikoloz Matikashvili, ανιψιός του γνωστού Γεωργιανού συγγραφέα Giorgi Leonidze, ο οποίος πέρασε ένα μέρος της πολύ δύσκολης φάσης της ζωής του στην Ελλάδα, αναφέρεται στα απομνημονεύματά του με ευγνωμοσύνη, τρυφερότητα και συχνά με έκπληξη για τους ’Έλληνες και τις πολλές εμπειρίες που είχε στην Ελλάδα. Του αρέσουν όλα: η ελληνική φύση που απλώνεται στα μάτια του από το καράβι, «τα κάτασπρα λατομεία μαρμάρου, τα καταπράσινα νησιά βυθισμένα στα καταγάλανα νερά», «τα έργα τέχνης της Αθήνας που εισχωρούν στην ψυχή και προκαλούν κάθαρση», ο ναός του Αγίου Γεωργίου, η Ακρόπολη Αθηνών και η καθαρτήρια επιρροή της, η οποία αργεί να σε εγκαταλείψει. Ούτε στα γεράματα δεν τον εγκαταλείπουν τα ελληνικά πρόσωπα και ονόματα που συνδέονται με τη ζωή των Γεωργιανών δοκίμων στην εξορία.
Στην βιβλιοπαρουσίαση παραβρέθηκαν εκπρόσωποι της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, δημοσίων φορέων, συγγραφείς, φοιτητές και μέλη της γεωργιανής κοινότητας Αθηνών.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μια ωραία δεξίωση με παραδοσιακά γεωργιανά εδέσματα και κρασί.
