Τον Σεπτέμβρη του 2023, μετά από μήνες μπλοκαρίσματος του Αρμενικού θύλακα εντός της επικράτειας του Αζερμπαϊτζάν από τις δυνάμεις του Μπακού, σχεδόν ο συνολικός Αρμενικός πληθυσμός αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον θύλακα και να εγκατασταθεί στην Αρμενία. Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ πέρασε οριστικά στον έλεγχο του Μπακού.
Αυτή εξέλιξη ωστόσο δεν έκλεισε οριστικά τις διαφορές που χωρίζουν την Αρμενία με το Αζερμπαϊτζάν. Παραμένει σε εκκρεμότητα το ζήτημα καθορισμού των συνόρων μεταξύ των δυο κρατών, συμπεριλαμβανομένης της τύχης μιας σειράς μικρότερων θυλάκων όπου διαβιούν Αρμενικές και Αζέρικες μειονότητες εντός της επικράτειας των αντίπαλων κρατών.
Έτσι, τα ζητήματα ασφαλείας συνεχίζουν να κυριαρχούν στις υποθέσεις της περιοχής στη μετά Ναγκόρνο-Καραμπάχ εποχή.
Το Αζερμπαϊτζάν, με τον αέρα του νικητή, πιέζει για τις μέγιστες δυνατές εδαφικές παραχωρήσεις από την πλευρά της Αρμενίας.
Από την άλλη, η Αρμενία όντας στρατιωτικά και πολιτικά χαμένη από τις εξελίξεις και με μία μετριοπαθή κυβέρνηση στην εξουσία, προσπαθεί να διατηρήσει τον έλεγχο των πραγμάτων σε διπλωματικό επίπεδο.
Το σχέδιο του Ερεβάν με τίτλο Crossroads for Peace αποτελεί την διπλωματική απάντηση της Αρμενίας, αφενός να εξομαλύνει τις σχέσεις με το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία, φέρνοντας σταθερότητα σε περιφερειακό επίπεδο, αφετέρου να διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων σε διπλωματικό επίπεδο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Η Ελλάδα διατηρεί ιστορικούς φιλικούς δεσμούς με την Αρμενία, ενώ με το Αζερμπαϊτζάν μοιράζονται στρατηγικές ενεργειακές σχέσεις.
Στην μετά Ναγκόρνο-Καραμπάχ εποχή, η Αθήνα προσπαθεί να στηρίξει τις πρωτοβουλίες της Αρμενίας για σταθερότητα, ενώ δυναμικά προωθεί τα συμφέροντα των Αρμενίων εντός της ΕΕ.
Η στάση αυτή της Αθήνας, πολλές φορές παρερμηνεύεται από το Μπακού και κρατά ακόμη και εχθρική στάση απέναντι στη χώρα μας. Στην πραγματικότητα, με το να στηρίζει η Αθήνα την πολιτική σταθερότητας της Αρμενίας, ουσιαστικά στηρίζει παράλληλα και τα συμφέροντα του Αζερμπαϊτζάν για μια σταθερή περιοχή που θα προσελκύει ξένες επενδύσεις και στη μετά υδρογονανθράκων εποχή, βασικό εξαγώγιμο προϊόν για το Αζερμπαϊτζάν.
Υπάρχει όμως και ακόμη μια διάσταση στις στενές σχέσεις της Ελλάδας με την Αρμενία. Η στρατιωτική διάσταση. Η παραδοχή των Αρμενίων αξιωματικών πως την διαφορά στην πρόσφατη πολεμική σύγκρουση με το Αζερμπαϊτζάν την έκαναν τα τουρκικά μη επανδρωμένα οχήματα, ενδιαφέρει πολύ την Ελλάδα, ώστε να ενημερωθεί και να εκτιμήσει καλύτερα τις δυνατότητες του τουρκικού οπλοστασίου.
